Ўзбекистонда «Яшил макон» лойиҳаси: 872 миллион дарахт тақдири ўзгарди!

Ўзбекистоннинг экологик вазиятини яхшилаш, яшил майдонлар ва ўрмонзорларни кўпайтиришга қаратилган «Яшил макон» умуммиллий лойиҳаси сўнгги 4 йилда эришилган муваффақиятлари билан катта аҳамият касб этмоқда. Бу кенг кўламли ташаббус доирасида республика бўйича жами 872 миллион туп дарахт ва буталар экилди ва мамлакатнинг табиатини яшилликка буркаб, экологик ҳолатини яхшилашга салмоқли ҳисса қўшилди.

Жорий йилнинг баҳор мавсумида ҳам кўчат экиш ишлари катта суръатда давом этди. Бошида белгиланган режага кўра, мамлакат ҳудудларида 125 миллион туп дарахт ва бута кўчатлари экилиши керак эди, аммо бу кўрсаткич амалда ортиғи билан бажарилиб, 136,9 миллион тупга етказилди. Шунингдек, ўрмон фонди ерларида ҳам алоҳида эътибор билан 8,3 миллион туп кўчат экилиб, ушбу ҳудудларнинг яшил майдонлари янада кенгайди.

Лойиҳа доирасида кўчатларни суғориш ишларини самарали амалга ошириш мақсадида 90 та янги сув чиқариш қудуқлари қурилди. Бундан ташқари, умумий узунлиги 478,45 километрни ташкил қилувчи янги суғориш тизимлари ҳам ишга туширилди. Шу билан бирга, суғориш имконияти чекланган ҳудудларда кўчатларни парваришлаш учун махсус жиҳозланган 460 та техник воситалар бириктирилди.

2025 йилгача давом этадиган лойиҳа доирасида жорий йилда мамлакат ўрмон хўжаликлари томонидан жами 30 миллион туп кўчат етказиб бериш кўзда тутилган бўлиб, баҳор мавсумидаёқ шундан 14 миллион туп дарахт ва бута кўчатлари тайёрланиб, ҳудудларга тарқатилди. Қолган кўчатлар куз мавсумида манзилга етказилиши режалаштирилган.

Бу кўчатлар нафақат кўчалар ва шаҳар кўриниши учун, балки таълим ва соғлиқни сақлаш муассасаларидаги экологик муҳитни яхшилаш мақсадида ҳам кенг тарқатилди. Хусусан, мамлакат бўйлаб мактаб ва мактабгача таълим муассасаларига 406 минг 372 туп, соғлиқни сақлаш муассасаларига 492 минг 623 туп ва жами 1024 та маҳаллага 808 минг 200 туп кўчат етказиб берилди.

Айниқса, Орол денгизининг қуриган туби ва атрофидаги Оролбўйи ҳудудларида экологик вазиятни яхшилаш мақсадида кенг қамровли ишларнинг амалга оширилганини алоҳида қайд этиш керак. Бу ерда жами 126,2 минг гектар майдонда яшил қопламалар яратилди. Жумладан, Қорақалпоғистон Республикасида 71,9 минг гектар, Бухоро вилоятида 23,3 минг гектар, Навоий вилоятида 16 минг гектар ва Хоразм вилоятида 15 минг гектар майдонда барпо этилган яшилликлар Оролбўйининг экологик ҳолатини яхшилаш учун катта аҳамиятга эга бўлди.

Шу билан бирга, мамлакатнинг чўл, тоғ ва тоғолди ҳудудларида эрозия жараёнларини олдини олиш учун ҳам зарур чора-тадбирлар амалга оширилди. Бунда 256 гектар майдонда тупроқ эрозиясига қарши махсус ҳимоя ўрмонзорлари барпо этилди.

«Яшил макон» умуммиллий лойиҳаси нафақат экологик барқарорлик, балки аҳолининг яшаш шароитини яхшилаш, иқлим ўзгаришига қарши курашиш ҳамда табиат ресурсларини муҳофаза қилишда муҳим қадам бўлмоқда. Ўзбекистон ҳукумати ва аҳолисининг бу борадаги биргаликдаги ҳаракатлари келажак авлодларга яшил ва соғлом муҳит қолдиришни мақсад қилган.

Лойиҳанинг кейинги босқичларида ҳам кўчат экиш ишларини янада кенгайтириш, мамлакатнинг барча ҳудудларини яшилликка буркаш ва бу билан табиат билан уйғун яшаш тамойилларини мустаҳкамлаш назарда тутилмоқда. Бу эса Ўзбекистоннинг экологик келажаги учун салмоқли сармоя бўлиб хизмат қилади.